Nişanlanma, karşı cinsten iki kişinin birbirlerine karşılıklı olarak evlenme vaadinde bulunmalarıyla kurulan bir hukuki işlemdir. Nişanlanmadan sonra meydana gelen ve evlenmeye kadar devam eden duruma da "nişanlılık" denir. Nişanı sona erdiren haller: evlenme, ölüm, gaiplik, sonradan taraflardan birinin cinsiyet değiştirmesi, tek taraflı irade beyanıyla bozma ve tarafların anlaşarak yani ikale yoluyla nişanı sona erdirmesidir. Nişanın sona ermesinden doğan dava hakları ise üç tanedir bunlar; maddi tazminat, manevi tazminat ve hediyelerin iadesidir. İşbu dava hakları nişanın sona ermesinden itibaren işlemeye başlayan bir yıllık zamanaşımı süresine tabidir.

Maddi Tazminat: Haklı bir sebep olmaksızın nişanı bozan veya karşı tarafın nişanı bozmasına kusuruyla sebebiyet veren taraf, karşı tarafın bundan doğan zararını gidermekle yükümlü olur. Söz konusu zarar menfi zarardır yani evlenme ümidiyle yapılan harcamalar, katlanılan maddi fedakarlıklar ve nişan giderleridir. Taraflar (eski nişanlılar) şartların varlığı halinde birbirlerinden maddi tazminat talebinde bulunabilecekleri gibi aynı zamanda anne-baba ve onlar gibi davranan üçüncü kişiler de diğer nişanlıdan maddi tazminat talebinde bulunabilirler.

Manevi Tazminat: Nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat talebinde bulunabilir. Manevi tazminat olarak yalnızca bir miktar paraya hükmedilir. Şartlar mevcutsa yalnızca taraflar (eski nişanlılar) birbirlerinden manevi tazminat talebinde bulunabilir. Anne-baba ve onlar gibi davranan üçüncü kişilerin Medeni Kanun kapsamında manevi tazminat talep etme hakları yoktur.

Hediyelerin İadesi: Nişanlanma, nişanlıların birbirleriyle evlenmesi dışında başka bir sebeple sona ererse; taraflar (eski nişanlılar), anne-baba ve onlar gibi davranan üçüncü kişiler alışılmışın dışındaki (mutad dışı) hediyelerin iadesini talep edebilirler. Alışılmışın dışındaki (mutad dışı) hediyelerden kasıt giymekle, kullanmakla eskimeyen ve tükenmeyen eşyalardır. Örneğin; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilir. Hediyelerin, aynen veya mislen iadesi mümkün değilse sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır.

Olgun Hukuk-Av. Ümit OLGUN

Aile-Miras-Kişiler Hukuku Departmanı

Av. Betül GÜREL- Av. Osman Yasin BİCAN-Av. Ayşe İŞLER-Stj.Av. Yunus POLAT