Son yıllarda evlatların anne babaya karşı olumsuz tutum ve davranışları had safhaya ulaşmıştır. Anne babasının muhtaçlığında onlara gereken ilgi ve sevgiyi göstermeyen evlatlar için hukuk düzeni ''mirasçılıktan çıkarma'' müessesesini getirmiştir. Halk arasında ''evlatlıktan red'' olarak bilinmektedir.

Mirastan çıkarma, miras bırakan tarafından yapılmaktadır. Muris (=mirasbırakanın), saklı paylı mirasçısını mirasından mahrum etmesidir. Saklı payı bulunmayan bir mirasçının mirastan çıkarılmasına gerek yoktur. Zira miras bırakan, saklı payı olmayan mirasçıların miras payı hakkında, dilediği gibi tasarruf edebilir. Saklı paya sahip olmayan mirasçıların miras payları için bir başka mirasçıda atayabilir. İş bu sebeplerle mirastan çıkarma müessesesi; altsoydaki mirasçılar ve eş için kullanılabilir.

Mirasbırakanın mirastan çıkarma yapabilmesi için; mirasçının mirasbırakana ya da yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi yada miras bırakana veya ailesi üyelerine karşı aile hukukundan kaynaklanan görevlerini önemli ölçüde yerine getirmemesi gerekmektedir. (Türk Borçlar Kanunu) Bahsi geçen suçun işlenmiş olması yada teşebbüs aşamasında kalmış olması da mirastan çıkarma için yeterlidir. Fiilin ağırlığı için Türk Ceza Kanunundan doğan suçlardan olması gerekmez. Fiilin mirasçı ile mirasbırakan arasındaki aile bağlarını koparmış olması gerekir. Miras bırakanın manevi varlığını zedeleyen fiillerde mirastan çıkarma sebebidir. Mirastan çıkarmaya sebep olan fiilin mutlaka miras bırakanın aile üyelerine karşı işlenmiş olması gerekmez. Mirasbırakanın ailesi gibi gördüğü arasında manevi bağ olan kişilerde bu kapsama dahildir. Örnek vermek gerekirse; Yargıtay kararlarındaki emsallere göre,

-anne babası terk eden yada hastalığında ilgilenmeyen,

-bayramlarda ve özel günlerde anne babasını aramayan,

-kardeşine fiziksel yada maddi olarak zarar veren evlatlar mirastan çıkarılabilir.

Mirastan çıkarma, mirasbırakanın sağlığında her zaman yapılabilir. Mirasbırakanın akıl sağlığının yerinde olması ve tasarruf ehliyetinin bulunması şarttır. Mirastan çıkarmadan vazgeçme yine aynı şartlar da ancak mirasbırakanın sağlığında yapılabilir. Çıkarmanın geri alınması işlemi için de mirasbırakanın akıl sağlığının yerinde olması ve kısıtlı olmaması gerekir.

Mirastan çıkarılan kimse mirasbırakanın terekesinden pay alamaz. Dolayısıyla tenkis ve muvazaaya dayalı dava açamaz. Mirastan çıkarılan hiçbir şekilde pay alamaz ancak; kendisi mirasbırakandan önce ölmüş gibi, altsoyu varsa altsoy saklı payını isteyebilir. Ancak mirastan çıkarılan kimsenin altsoyu yoksa eşi miras payından yada saklı paylardan yararlanamaz. Saklı pay (=mahfuz hisse), miras bırakanın üzerinde tasarruf edemeyeceği orandır, altsoyun saklı payı yasal miras hakkının 1/2'sidir.

Olgun Hukuk - Av. Ümit Olgun

Aile- Miras Hukuku Departmanı

Av. Hasret Erdem Bacak

DETAYLI BİLGİ İÇİN

TELEFON VE WHATSAPP:+90 (553) 048 68 12

MAİL ADRESİ : olgunhukukburosu@gmail.com