1 - TRAFİK KAZALARINDAN KAYNAKLANAN MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
A - ÖLÜMÜN GERÇEKLEŞMESİ HALİNDE
Trafik kazası neticesinde ölüm durumunun gerçekleşmesi halinde ölenin yakınlarının maddi ve manevi tazminat talep etme hakları vardır. Maddi tazminat hesabında; kazanın oluşumunda tarafların kusuru, ölenin yaşı, gelir durumu, geride kalanların kimler olduğu ve bunların yaşları gibi hususlar dikkate alınır. Büromuzda tazminat alanında uzman olarak çalışan avukatlar bu bahsi geçen destekten yoksun kalma tazminatı hesabını yapmasını bilmektedirler. Bu sayede tahsil edilmesi gereken miktar baştan belirlenir ve dava süreci başlatılır. Başta da belirttiğimiz üzere ölenin yakınlarının manevi tazminat talep etme hakları da vardır. Ölenin geride kalan yakınlarının ekonomik durumu, ölene olan yakınlık ilişkisi, davalıların ekonomik durumu gibi kıstaslar manevi tazminatın takdirinde rol oynar.
B - BEDENSEL ZARARA UĞRANILMASI HALİNDE
Trafik kazası neticesinde bedensel zarara uğrayan kişinin maddi ve manevi tazminat talep etme hakkı vardır. Maddi tazminat hesabını; kazanın oluşumunda tarafların kusuru, zarar görenin yaşı, geliri ve yaralanmasının boyutu (maluliyet oranı) gibi kriterler etkilemektedir. Bu ölçütlere göre bilirkişiler tazminat hesaplamasını yapmaktadırlar. Büromuzda tazminat alanında uzman olarak çalışan avukatlar da bu bahsi geçen bedensel zarardan kaynaklı maddi tazminat hesabını yapmasını bilmektedirler. Bu sayede tahsil edilmesi gereken miktar baştan belirlenir ve dava süreci başlatılır. Başta da belirttiğimiz üzere bedensel zarara uğrayan kişinin manevi tazminat da talep etme hakkı vardır. Kazanın oluşumunda tarafların kusuru, zarar görenin yaralanmasının boyutu (maluliyet oranı), tarafların gelir durumu gibi durumlar manevi tazminat miktarını etkileyen ölçütlerdir. Trafik kazası neticesinde zarar görenin ağır bedensel zarara uğraması durumunda bu kişinin yakınları da manevi tazminat talep edebilirler.
C - ARAÇTA HASAR VE DEĞER KAYBININ OLUŞMASI HALİNDE
Trafik kazası neticesinde araçta hasar ve değer kaybının oluşması durumunda tazminat talep etme hakkı vardır. Aracın onarılmasının ekonomik olacağı düşünülen durumlarda; Araç hasarı, araç değer kaybı ve araç mahrumiyetinden doğan zarar şeklinde tazminatları talep etme hakkı vardır. Aracın onarılmasının ekonomik olmayacağı yani aracın perte çıkmış olarak kabul edilmesi durumlarında ise; aracın kazadan önceki hali ile kazadan sonraki pert hali arasındaki fark ve araç mahrumiyetinden doğan zarar şeklinde tazminatları talep etme hakkı vardır. Bu davalarda sigorta şirketlerinden talep edilebilecek olan tazminat çeşitlerinde tazminat hesaplamalarında formüller uygulanmaktadır.
2 - KASTEN YARALAMA VE KASTEN ADAM ÖLDÜRME EYLEMLERİNDEN KAYNAKLI MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
A - KASTEN YARALAMA EYLEMİNDEN KAYNAKLI MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
Kasten yaralama eyleminden zarar görenler, zarar verenlerden maddi ve manevi tazminat talep edebilirler. Maddi tazminat miktarının hesabında; zarar görenin yaşı, geliri ve yaralanmasının boyutu (maluliyet oranı) gibi hususlar dikkate alınır. Manevi tazminat davalarında ise zarar görenin yaralanmasının boyutu, tarafların ekonomik durumu tazminat miktarına etki eden hususlardır. Zarar gören ağır bedensel zarara uğramışsa yakınları da manevi tazminat talep edebilirler. Bu davalarda zarar gören, zararın oluşumunda etkili olmuş ya da zararın artmasına sebep olmuşsa hakim tazminat miktarında indirim uygulayabilir.
B - KASTEN ADAM ÖLDÜRME EYLEMİNDEN KAYNAKLI MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
Kasten öldürülen kişinin yakınları; öldüren kişiden, öldüren kişiye farklı şekillerde yardımcı olanlar var ise onlardan da uğradıkları maddi ve manevi zararın karşılığı olarak tazminat talep edebilirler. Ölen desteğin yaşı, geliri, geride kalanların kimler olduğu, onların yaşı gibi hususlar maddi tazminat hesabında dikkate alınır. Manevi tazminat davalarında ise tarafların ekonomik durumları araştırılır ve bu durum hükme esas alınır. Çünkü yerleşik içtihatlar gereğince; manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, lehine hükmedilen kişiyi zenginleştirme gibi bir amacı da yoktur. Manevi tazminatın bu ikisi arasında kendine özgü bir niteliği söz konusudur.
3 - KİŞİLİK HAKLARININ ZEDELENMESİNDEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARI
A - HAKARETTEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARI
Hakaret edilmesi nedeniyle kişilik hakları zedelenen kişiler, bu eylemleri işleyen kişi ya da kişilerden manevi tazminat talep edebilirler. Hakaretin boyutu, tarafların durumu bu davalarda hükmedilecek tazminat miktarlarını etkileyecek hususlardandır. Bu tür davalarda hakim manevi tazminattan farklı olarak saldırıyı kınayan bir karar verebileceği ve bu kararı yayımlatabileceği gibi manevi tazminata ek olarak da yapabilir.
B - BASIN YOLUYLA KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI GERÇEKLEŞMESİ HALİNDE AÇILACAK TAZMİNAT DAVALARI
Basın özgürlüğü ile kişilik değerlerinin karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin çatışan iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Bu iki değerden birinin diğerine üstün tutulması gerektiği, bunun sonucunda da, daha az üstün olan yararın daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Bunun için temel ölçüt kamu yararıdır. Gerek yazılı ve gerekse görsel basın bu işlevini yerine getirirken, özellikle yayının gerçek olmasını, kamu yararı bulunmasını, toplumsal ilginin varlığını, konunun güncelliğini gözetmeli, haberi verirken özle biçim arasındaki dengeyi de korumalıdır. Yine basın, objektif sınırlar içinde kalmak suretiyle yayın yapmalıdır. Bu ilkelere aykırı şekilde yayın yapılması nedeniyle kişilik hakları zedelenen kişiler, uğradıkları manevi zararların karşılığı olarak manevi tazminat talep edebilirler. Bu tür davalarda hakim manevi tazminattan farklı olarak saldırıyı kınayan bir karar verebileceği ve bu kararı yayımlatabileceği gibi manevi tazminata ek olarak da yapabilir. Yani cevap, düzeltme veya tekzip metni yayımlatılmasına da karar verebilir.
4 - HAKSIZ FİİLDEN KAYNAKLI TAŞINIR/TAŞINMAZ MALA GELEN ZARARLARDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARI
Haksız yere, tarafınıza icra takibi yapılmış, evinize hacze gelinmiş ve bu yüzden maddi zarara uğranılmış, ticari itibar zedelenmiş ya da manevi olarak acı çekilmişse , uğranılan zararlarının telafisi amacıyla manevi tazminat davası açma hakkınız vardır. OLGUN HUKUK BÜROSU Tazminat Hukuku Departmanımız yeterli ilgi ve alakayı göstererek uzun yıllardır var olmanın verdiği bilgi ve birikim ile bu tarz davalarıda yürütmektedir.